بررسی اثر کاربرد مالچ کاه و کلش گندم بر هدررفت خاک و ‏مواد آلی در اراضی دیم شیب‌دار

Authors

  • حمیده دقیق دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، واحدعلوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی
  • فرزاد بیات موحد مربی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
  • محمد تکاسی کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
  • پرویز مرادی کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
Abstract:

در مناطق خشک و نیمه‌خشک، بارش­‌های جوی به­­صورت نامنظم و اغلب با شدت بیش‌تری اتفاق می­افتد؛ این امربه‌خصوص در اراضی که در جهت شیب شخم خورده‌اند، منجر به تولید رسوب و هدررفت خاک می­شود. در این‌گونه اراضی، اعمال روش‌­های صحیح مدیریتی و به‌زراعی می­تواند اثرات نامطلوب این فرآیند را کاهش دهد. در این بررسی، اثر دو تیمار کاربرد یا عدم کاربرد مالچ کاه و کلش در کرت­‌های استاندارد و در سه طبقه شیب 12-0، 20-12 و 40 –20 درصد با سه تکرار، جمعاً به تعداد 18 کرت در قالب کرت­‌های خرد‌شده در پایه طرح بلوک­‌های کامل تصادفی، مورد مقایسه قرار گرفتند. در تمامی کرت­‌ها شخم موازی شیب، اعمال شد. در نیمی از آن‌ها کاه و کلش گندم به‌مقدار پنج تن در هکتار به‌صورت مالچ سطحی پاشیده شد. سپس بعد از هر بارندگی مؤثر، اقدام به اندازه‌گیری مقدار رسوب خارج شده از کرت‌­ها شد. نتایج نشان داد که کاربرد مالچ، سبب کاهش 36.9، 10.8 و 4.55 برابری هدررفت خاک به‌ترتیب برای طبقه‌­های شیب 12-0، 20-12 و 40–20 درصد نسبت به کرت­های شاهد شده است. این مقادیر برای هدررفت مواد آلی در طبقه‌­های شیبمذکور معادل 2.33،7.1 و 4.29 برابر بوده است. نتیجه تجزیه و تحلیل آماری در محیط نرم‌افزار SAS نشان داد که اختلاف بین کاربرد یا عدم کاربرد مالچ کاه و کلش از نظر تولید رسوب و هدررفت مواد آلی، در سطح پنج درصد معنی‌دار بود، اما بین میانگین رواناب در طبقه‌­های مختلف شیب، اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. این نتایج نشان می‎­‍‌‌‌‌دهند که استفاده از مالچ کاه و کلش می­‌تواند موجب افزایش نفوذ و کاهش هدررفت خاک شده و با جلوگیری از شسته شدن مواد آلی می‌تواند از کاهش حاصل‌خیزی در این گونه اراضی جلوگیری کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثر کاربرد مالچ کاه و کلش گندم بر هدررفت خاک و ‏مواد آلی در اراضی دیم شیب دار

در مناطق خشک و نیمه خشک، بارش­ های جوی به­­صورت نامنظم و اغلب با شدت بیش تری اتفاق می­افتد؛ این امربه خصوص در اراضی که در جهت شیب شخم خورده اند، منجر به تولید رسوب و هدررفت خاک می­شود. در این گونه اراضی، اعمال روش ­های صحیح مدیریتی و به زراعی می­تواند اثرات نامطلوب این فرآیند را کاهش دهد. در این بررسی، اثر دو تیمار کاربرد یا عدم کاربرد مالچ کاه و کلش در کرت­ های استاندارد و در سه طبقه شیب 12-0،...

full text

مطالعه تأثیر مالچ کاه و کلش گندم بر نگهداشت رطوبتی خاک در شرایط دیم

کمبود آب مهمترین عامل محدودکننده عملکرد محصول در مناطق خشک و نیمه­خشک است. از این رو جلوگیری از هدررفت آب و دستیابی به عملکرد مناسب امری مهم در کشتزارهای دیم محسوب می­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کاه و کلش گندم بر محتوای رطوبتی خاک تحت شرایط دیم در منطقه نیمه­خشک انجام گرفت. پنج سطح مالچ کاه و کلش گندم (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد پوشش سطح) در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در زنج...

full text

اثر کاه و کلش و جهت خاک‌ورزی بر تغییرات زمانی رطوبت خاک در کشتزار دیم گندم

سابقه و هدف: رطوبت خاک عامل اصلی تعیین‌کننده رشد گیاه در زمین‌های دیم است. کمبود محتوای رطوبتی خاک موجب تنش خشکی در مراحل رشد گیاه می‌شود. محتوای رطوبتی خاک طی دوره رشد به‌دلیل بارش، تبخیر و سایر عوامل محیطی دچار تغییرات زمانی می‌شود. راه‌کارهای متفاوتی جهت حفظ محتوای رطوبتی خاک طی دوره رشد وجود دارد اطلاع از تغییرات زمانی محتوای رطوبتی خاک طی دوره رشد گندم می‌تواند در شناسایی زمان‌های بحرانی و...

full text

اثر کاه و کلش برنج بر تولید رواناب سطحی و هدررفت خاک در کرت‌های کوچک

فرسایش خاک از چالش‌های مهم در حفاظت بهینه از منابع آب و خاک است. پوشش سطح زمین، بر فرآیندهای تولید رواناب و هدررفت خاک مؤثر است. امروزه مواد افزودنی و اصلاح کننده متنوعی با هدف حفظ آب و خاک در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود این، نقش مواد اصلاحی آلی قابل دسترس و دوستدار محیط زیست کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر همین پایه، در این پژوهش به بررسی تأثیر کاربرد کاه و کلش برنج با مقد...

full text

بررسی تأثیر کاه و کلش گندم بر هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در ردیف‌های کشت در مراحل مختلف رشد گندم دیم

کشت­زارهای دیم واقع در اراضی شیب­دار تحت انواع فرسایش آبی به‌ویژه فرسایش شیاری قرار دارند. شدت فرسایش شیاری در مراحل مختلف رشد گیاه تغییر پیدا می­کند. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر کاه و کلش گندم بر مقدار هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در مراحل رشد گندم دیم انجام گرفت. آزمایش صحرایی در کشت­زار دیم با شیب 10 درصد با هفت سطح کاه و کلش گندم (صفر، 25، 50، 75، 100، 125 و 150 درصد پوشش سطح)...

full text

اثر کاه و کلش برنج بر تولید رواناب سطحی و هدررفت خاک در کرت های کوچک

فرسایش خاک از چالش های مهم در حفاظت بهینه از منابع آب و خاک است. پوشش سطح زمین، بر فرآیندهای تولید رواناب و هدررفت خاک مؤثر است. امروزه مواد افزودنی و اصلاح کننده متنوعی با هدف حفظ آب و خاک در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. با وجود این، نقش مواد اصلاحی آلی قابل دسترس و دوستدار محیط زیست کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر همین پایه، در این پژوهش به بررسی تأثیر کاربرد کاه و کلش برنج با مقد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 4

pages  223- 230

publication date 2012-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023